Coraz więcej osób korzysta z internetu na różnych urządzeniach, takich jak komputery, telefony czy tablety, a także w różnych sytuacjach. Dlatego bardzo ważne jest, aby strony internetowe były proste i wygodne w obsłudze dla każdego, również dla osób z różnymi niepełnosprawnościami.
Standard WCAG 2.2 to zbiór jasnych zasad, które pomagają twórcom stron zadbać o ich dostępność. Dzięki nim witryny są łatwiejsze do używania dla wszystkich, niezależnie od tego, czy ktoś ma problemy ze wzrokiem, słuchem lub inne trudności.
Co dokładnie oznaczają te zasady? Kto powinien ich przestrzegać? Co nowego wnosi WCAG 2.2 w porównaniu do wcześniejszych wersji? W tym artykule wyjaśnimy to krok po kroku i podpowiemy, jak wdrożyć te zasady na Twojej stronie, aby była nie tylko zgodna z prawem, ale przede wszystkim wygodna i przyjazna dla każdego użytkownika.
Czym są wytyczne WCAG 2.2 i jak je stosować?
Wytyczne WCAG to zbiór zasad, które pomagają tworzyć strony internetowe i aplikacje tak, aby każdy mógł z nich korzystać, także osoby z różnymi trudnościami, na przykład z problemami ze wzrokiem, słuchem lub poruszaniem się.
Najnowsza wersja tych zasad, WCAG 2.2, to aktualizacja uwzględniająca nowe technologie i potrzeby użytkowników. Opiera się na czterech podstawowych zasadach, które są rozwinięte w szczegółowe wytyczne i kryteria pomagające tworzyć strony i aplikacje bardziej dostępne dla wszystkich.
Każdy punkt zawiera konkretne wskazówki, które pomagają twórcom stron zadbać o to, aby ich witryny były łatwe w obsłudze. Na przykład, żeby można było wygodnie poruszać się po nich za pomocą klawiatury, tekst był czytelny, kolory miały odpowiedni kontrast oraz aby działały specjalne urządzenia wspierające użytkowników.
W dalszej części artykułu wyjaśnimy, które zasady WCAG 2.2 są najważniejsze i pokażemy, jak łatwo można je zastosować na co dzień, aby Twoja strona lub aplikacja była przyjazna i dostępna dla wszystkich.
WCAG 2.2 vs WCAG 2.1 – najważniejsze różnice
Wersja WCAG 2.2 to raczej rozwinięcie niż całkowita zmiana zasad znanych z WCAG 2.1. Dodano w niej 9 nowych punktów, a jeden usunięto. Wszystko po to, aby jeszcze lepiej wspierać osoby z różnymi trudnościami, na przykład z problemami z pamięcią, wzrokiem czy korzystające z telefonów i tabletów.
Najważniejsze zmiany w porównaniu do WCAG 2.1
| Obszar | WCAG 2.1 | Co dodano w WCAG 2.2 |
|---|---|---|
| Liczba zasad | 78 | 86 (dodano 9, usunięto 1) |
| Użytkownicy mobilni | Ograniczone wsparcie gestów | Trzeba podać alternatywy dla gestów (np. przewijania) |
| Widoczność na fokusie | Ogólne zasady | Konkretne wymagania dotyczące widoczności zaznaczenia elementów, na które się klika |
| Rozmiar przycisków | Brak konkretnych wymagań | Minimalny rozmiar przycisków 24×24 piksele |
| Pomoc i kontakt | Brak jednolitych zasad | Pomoc i kontakt muszą być łatwo dostępne i spójne |
| Formularze i dane | Podstawowa walidacja | Nie można wymuszać wpisywania tych samych danych kilka razy |
| Uwierzytelnianie | Brak wytycznych | Wprowadzono ułatwienia dla osób z trudnościami poznawczymi |
| Walidacja kodu | Obowiązkowa | Usunięto ten wymóg w wersji 2.2 |
Kompatybilność wsteczna
Dobra wiadomość dla twórców stron jest taka, że WCAG 2.2 jest w pełni zgodne z WCAG 2.1. Oznacza to, że jeśli Twoja strona spełnia nowe zasady, automatycznie spełnia też te starsze. Dzięki temu nie musisz się martwić, że po aktualizacji wszystko trzeba będzie robić od nowa.
Kto musi przestrzegać WCAG 2.2?
Do 28 czerwca 2025 roku w Polsce obowiązuje standard WCAG 2.1, który dotyczy głównie instytucji publicznych, takich jak ministerstwa, urzędy, jednostki sektora finansów publicznych oraz państwowe jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej.
Jednak od 28 czerwca 2025 roku wchodzi w życie nowa ustawa, która rozszerza zakres obowiązków związanych z dostępnością cyfrową. Wymogi WCAG 2.1 zostaną zastąpione przez WCAG 2.2, które objęły swoim zakresem również podmioty prywatne.
Oznacza to, że oprócz instytucji publicznych, do przestrzegania standardów dostępności będą zobligowane także:
- sklepy internetowe,
- serwisy świadczące usługi cyfrowe,
- aplikacje mobilne,
- systemy płatności online.
W praktyce oznacza to, że zarówno instytucje publiczne, jak i firmy prywatne działające w internecie, które obsługują szerokie grono użytkowników, będą musiały dostosować swoje strony, aplikacje i usługi do wymogów WCAG 2.2, aby zapewnić pełną dostępność cyfrową.
Warto podkreślić, że zgodnie z przepisami przejściowymi nie trzeba dostosowywać już opublikowanych materiałów. Wymagania dotyczą jedynie nowych treści oraz aktualizacji.
Zasady WCAG 2.2 — fundamenty dostępności cyfrowej
Standard WCAG 2.2 opiera się na czterech kluczowych zasadach, które są podstawą projektowania dostępnych stron internetowych i aplikacji. Te zasady to nie tylko techniczne wytyczne, ale także ramy, które pomagają zrozumieć i uwzględnić potrzeby różnych grup użytkowników, w tym osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.
Cztery główne zasady WCAG 2.2 to:
- Postrzegalność (Perceivable)
Treści i elementy interfejsu muszą być przedstawione w sposób, który użytkownicy mogą odebrać — na przykład tekst powinien być czytelny, a multimedia dostępne także dla osób z problemami wzrokowymi lub słuchowymi. - Funkcjonalność (Operable)
Wszystkie funkcje strony muszą być dostępne i łatwe do obsługi, niezależnie od używanego urządzenia czy sposobu sterowania — czy to klawiatura, ekran dotykowy, czy technologie asystujące. - Zrozumiałość (Understandable)
Informacje i obsługa interfejsu powinny być jasne i proste do zrozumienia, aby użytkownicy bez względu na swoje możliwości poznawcze mogli efektywnie korzystać z serwisu. - Solidność (Robust)
Treści i funkcje muszą być kompatybilne z różnorodnymi technologiami, zarówno obecnymi, jak i przyszłymi. W polskim i unijnym prawie zasada ta jest często określana jako kompatybilność.
Te zasady mają na celu wsparcie osób, które między innymi:
- korzystają z czytników ekranu z powodu utraty wzroku,
- obsługują serwisy wyłącznie za pomocą klawiatury, ponieważ nie mogą używać myszy,
- powiększają zawartość lub dostosowują kolory, aby lepiej widzieć treści,
- korzystają z różnorodnych technologii asystujących, które ułatwiają nawigację.
Każda z tych czterech zasad jest rozwinięta w zestaw szczegółowych wytycznych, które zawierają konkretne wymagania i dobre praktyki — ich celem jest ułatwienie tworzenia stron i aplikacji dostępnych dla wszystkich użytkowników.
Poziomy zgodności WCAG — A, AA i AAA. Co oznaczają?
Wytyczne WCAG definiują trzy poziomy zgodności: A, AA oraz AAA. Każdy z nich określa, jak bardzo dostępne są treści cyfrowe dla użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami. Im wyższy poziom, tym szerszy zakres dostępności, ale też większe wymagania techniczne i projektowe.
Poziom A – absolutne minimum
To podstawowy poziom dostępności, który spełnia najbardziej podstawowe wymagania. Strona zgodna z poziomem A jest „technicznie dostępna”, ale może nie być wygodna dla wszystkich użytkowników.
Przykładowe kryteria:
- Dodanie tekstu alternatywnego (alt) do obrazów,
- Możliwość pełnej obsługi strony za pomocą klawiatury,
- Unikanie migających treści, które mogą wywołać napady epilepsji.
Poziom AA – standard prawny
To najczęściej wymagany poziom, który łączy wymagania poziomu A oraz dodatkowe kryteria poprawiające komfort korzystania ze strony. Poziom AA jest standardem zgodnym m.in. z europejską dyrektywą o dostępności cyfrowej, obowiązującą instytucje publiczne i wkrótce także sektor prywatny.
Przykładowe kryteria:
- Zapewnienie kontrastu tekstu względem tła na poziomie minimum 4,5:1,
- Dostępność treści wideo z audiodeskrypcją lub alternatywnym opisem,
- Informowanie o błędach w formularzach nie tylko kolorem, ale także tekstem lub ikoną.
Poziom AAA – maksymalna dostępność
To najwyższy poziom zgodności, spełniający najbardziej zaawansowane i rygorystyczne wymagania dostępności. WCAG AAA nie jest obowiązkowy prawem, ale stanowi wzorzec najlepszych praktyk, idealny dla instytucji i firm, które chcą zapewnić pełną dostępność wszystkim użytkownikom, bez względu na ich potrzeby.
Przykładowe kryteria:
- Kontrast między tekstem a tłem na poziomie 7:1,
- Dodanie tłumaczenia na język migowy do materiałów wideo,
- Ograniczenie długości linii tekstu (np. do 80 znaków),
- Udostępnienie wielu opcji nawigacji, takich jak wyszukiwarka, mapa strony czy skróty klawiaturowe.
Jak skutecznie przestrzegać zasad WCAG 2.2 w praktyce?
Zgodność z WCAG 2.2 to nie jednorazowe zadanie do odhaczenia, ale ciągły proces, który warto na stałe włączyć do codziennej pracy nad stroną lub aplikacją. Systematyczne podejście pomaga zadbać o dostępność dla wszystkich użytkowników, a przy okazji pozwala uniknąć problemów prawnych i błędów wpływających na wygodę korzystania z witryny.
Oto kilka kroków, które pomogą Ci osiągnąć i utrzymać zgodność:
Regularnie testuj dostępność swojej strony
Korzystaj z dostępnych narzędzi, które automatycznie sprawdzają stronę pod kątem zgodności z WCAG 2.2. Do najpopularniejszych i darmowych należą:
- WAVE — pokazuje błędy i sugeruje poprawki bezpośrednio na stronie. Link
- Lighthouse — narzędzie wbudowane w przeglądarkę Chrome, które ocenia dostępność, wydajność i SEO.
- axe DevTools — rozszerzenie do przeglądarek Chrome i Firefox, idealne dla deweloperów. Link
Współpracuj z użytkownikami o różnych potrzebach
Zapraszaj do testów osoby korzystające z technologii asystujących, np. czytników ekranu, użytkowników klawiatury zamiast myszy czy osób z wadami wzroku. Ich praktyczne uwagi są bezcenne i pomagają wychwycić problemy, które trudno zidentyfikować automatycznie.
Edukuj cały zespół
Dostępność to temat dla wszystkich zaangażowanych w tworzenie i utrzymanie serwisu — projektantów, programistów, copywriterów, managerów. Organizuj szkolenia, udostępniaj checklisty i promuj dobre praktyki, by dostępność była naturalnym elementem procesu pracy.
Testuj przy każdej aktualizacji
Każda zmiana na stronie, na przykład dodanie nowej podstrony, formularza czy modyfikacja menu, może mieć wpływ na dostępność. Dlatego po każdej aktualizacji warto przetestować stronę i upewnić się, że nie pojawiły się nowe bariery dla użytkowników.
🚀 Podsumowanie: WCAG 2.2 – dostępność, która się opłaca
Dostępność cyfrowa przestaje być wyborem — staje się obowiązkiem. WCAG 2.2 to aktualny standard, który pomaga tworzyć strony i aplikacje z myślą o wszystkich użytkownikach, także tych z różnymi niepełnosprawnościami. Od 28 czerwca 2025 roku jego stosowanie będzie obowiązkowe nie tylko dla instytucji publicznych, ale również dla wielu firm prywatnych, zwłaszcza tych działających w internecie.
Aby zadbać o zgodność ze standardem:
- poznaj cztery zasady WCAG: postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość i solidność,
- zdecyduj, do którego poziomu zgodności dążysz (A, AA, czy AAA),
- regularnie testuj dostępność swojej strony,
- słuchaj użytkowników i ucz się od nich,
- szkol swój zespół i sprawdzaj dostępność przy każdej zmianie.
Dostępna strona to nie tylko zgodność z przepisami — to także lepsze doświadczenia użytkowników, szerszy zasięg i większa szansa, że Twoi klienci zostaną z Tobą na dłużej.
Pełną listę wytycznych wraz z opisami oraz możliwością filtrowania, na przykład według poziomu zgodności (A, AA, AAA), znajdziesz w oficjalnym przewodniku W3C.
WCAG 2.2 Quick Reference – W3C
